Gdzie leży miasto Porto?

Porto to drugie co do wielkości miasto w Portugalii. Leży w północno-zachodniej części kraju, na prawym brzegu rzeki Douro, która uchodzi w dzielnicy Foz do Oceanu Atlantyckiego. Od Lizbony, czyli portugalskiej stolicy, dzieli je odległość około 320 km. Jest także stolicą dystryktu o tej samej nazwie.

Za najstarszą część miasta uznaje się teren przy katedrze. Na szczycie zwanym Morro de Pena Ventosa (dosłownie tłumacząc Wzgórze Wietrznego Głazu) archeolodzy znaleźli w latach 80 i 90 pozostałości wskazujące na zamieszkanie wzgórza już od końca epoki brązu. W okresie między 500 a 200 lat p.n.e. na szczycie Morro de Pena Ventosa znajdowała się osada typu Castro. Bardzo możliwe, iż mieszkańcy Castro de Pena Ventosa byli Celtami. Największy krok w stronę urbanizacji miasta zrobili jednak rzymianie. Najprawdopodobniej w czasie ich panowania na Półwyspie Iberyjskim utworzono port rybacki w okolicach dzisiejszej Ribeiry.

Miasto zaczęło więc rozrastać się w okolicach tych dwóch miejsc: wzgórza obok dzisiejszej katedry oraz portu rybackiego przy Ribeirze. Porto dzieli się obecnie na 15 dzielnic: Bonfim, Campanhã, Paranhos, Ramalde, Aldoar, Foz do Douro, Nevogilde, Cedofeita, Ildefonso, Sé, Miragaia, Nicolau, Vitória, Lordelo do Ouro oraz Massarelos.

Skąd się wzięła nazwa Porto?

Nazwa Porto pochodzi od wcześniej obowiązującej nazwy Portucale. W V wieku naszej ery pojawiają się pierwsze dokumenty, w których miasto na prawym brzegu rzeki Douro zaczęto określać tym mianem.

Istnieje kilka teorii dotyczących pochodzenia nazwy. Pierwszy człon, czyli Portus, odnosił się do portu rybackiego leżącego w obrębie społeczności. Co do tego wszyscy archeolodzy oraz historycy są zgodni.

Cale natomiast może pochodzić od greckiego słowa Kallis, czyli „piękny” lub łacińskiego Cale, znaczącego „ciepły” lub „przejście”. Niektórzy archeolodzy wskazują również na możliwość pochodzenia nazwy od celtyckiej postaci mitologicznej Cailleach. Kolejna z teorii zakłada, iż słowo Cale pochodzi od nazwy plemienia Galleków (po portugalsku galaicos). To Celtyckie plemię zamieszkiwało bowiem tereny znajdujące się blisko rzeki Douro. Inna teoria wskazuje także na powiązanie słówka Cale z obecną nazwą miasta znajdującego się na lewym brzegu rzeki Douro, czyli Gaia.

Bez wątpienia miasto Portucale znajdowało się pomiędzy Galicją na północy i Luzytanią na południu. Stanowiło więc pomost pomiędzy tymi dwoma regionami, a co za tym idzie strategiczny punkt na mapie Półwyspu Iberyjskiego.

Już w VI wieku na terenie Portucale ustanowiono biskupstwo o tej samej nazwie. Dzięki temu miasto odegrało ważną rolę w procesie rekonkwisty. Od IX wieku nazwa Portucale zaczęła obejmować nie tylko teren dzisiejszego miasta Porto, ale też obszar rozciągający się aż do rzeki Ave na północy. Od X wieku natomiast do granic Portucale wcielono tereny na południe od rzeki Lima. W ten sposób od nazwy Portucale utworzone zostaje hrabstwo Condado Portucalense, które zapoczątkowało powstanie Królestwa Portugalii.

Porto starowka

Jakiego innego słowa używa się na miasto Porto?

Bardzo często możemy spotkać inną wymienną nazwę używaną na Porto. Mowa o Cidade Invicta, czyli „Mieście Niezwyciężonym”. Nazwa ta odnosi się do oblężenia Porto przez wojska absolutystów podczas toczącej się w latach 1832-1834 wojny domowej. Mieszkańcy Porto bronili zaciekle miasta blisko przez rok, a prawowity król D. Pedro IV wygrał walkę o koronę ze swoim bratem D. Miguelem. Córka D. Pedro IV i zarazem następczyni tronu, D. Maria II, nazwała Porto Miastem Niezwyciężonym. Z jej polecenia dodano do herbu nowe elementy, w tym napis Antiga, Mui Nobre, Sempre Leal e Invicta Cidade do Porto. Napis możemy tłumaczyć jako „Stare, Bardzo Szlachetne, Zawsze Lojalne i Niezwyciężone Miasto Porto”.

Mieszkańców Porto nazywamy oficjalnie portuenses. Jednak noszą także inne miano: Tripeiros. Słówko tripas, znaczy flaki. Jest to jedno z tradycyjnych dań, które zapisało się w kuchni typowej dla tego miasta. Dlaczego właśnie upodobanie mieszkańców do flaczków? Ma to związek z historią Portugalii.

Otóż z Porto w XV wieku wyruszyły statki na podbój Ceuty pod wodzą księcia Henryka Żeglarza. Mieszkańcy oddawali co lepsze części mięsa, aby zrobić zapasy dla załogi dzielnych marynarzy i rycerzy udających się na odbicie tego miasta z rąk wyznawców islamu. Zostawiali dla siebie na przeżycie jedynie wnętrzności, którymi żywili się w kolejnych miesiącach. Dzięki tej heroicznej postawie przylgnął do nich właśnie przydomek tripeiros.

Ribeira Porto

Z czego jest znane to miasto na północy?

Porto kilkakrotnie otrzymało tytuł European Best Destination, czyli Najlepszej Destynacji w Europie (w latach 2012, 2014 oraz 2017). W prestiżowym konkursie organizowanym przez organizację Best European Destination z siedzibą w Brukseli, internauci oddają głosy w różnych kategoriach. Tym samym Porto stało się jednym z ulubionych kierunków wybieranych przez turystów.

Wiele osób słyszało o słynnych daniach Francesinha oraz Tripas, winie Porto, które dojrzewa w piwnicach położonych w mieście Vila Nova de Gaia czy drużynie piłkarskiej FC Porto. Jednak Porto ma do zaoferowania znacznie więcej swoim odwiedzającym. Jest to miasto pełne ciekawych historii rozgrywających się na wąskich uliczkach. Ich głównymi bohaterami są mieszkańcy dumni z bycia tripeiros z krwi i kości.

W zakładkach menu możecie znaleźć artykuły poświęcone zwiedzaniu Porto, historiach o Porto, wydarzeniach mających miejsce w mieście oraz informacje przydatne w planowaniu podróży. Dowiecie się więcej na temat ciekawych zagadnień związanych z Cidade Invicta. W menu znajdziecie także artykuły poświęcone ciekawym miejscom, które znajdują się na terenie dystryktu Porto. A tych nie brakuje!