Okres wielkanocny w Portugalii to czas, kiedy na półkach sklepowych pojawiają się kolorowe migdały oraz draże. Jest to jeden z wielkanocnych przysmaków dla małych i dużych. Chociaż wszystkie tego typu słodycze nazywają się tak samo, to nie koniecznie zawierają migdały w swoim składzie. W dzisiejszym artykule przybliżę Wam jak powstają portugalskie migdały wielkanocne.
- Jajka wielkanocne i migdały w Portugalii
- Jak powstają słodkie migdały?
- Rodzaje portugalskich migdałów wielkanocnych obecnie
- Arcádia – ręcznie malowane migdały o bajecznych kształtach
Jajka wielkanocne i migdały w Portugalii
Chyba każdy się ze mną zgodzi, iż pierwsze gastronomiczne skojarzenie z Wielkanocą pada na jajka. W Polskich domach według tradycji w tym czasie dominują pięknie malowane pisanki oraz kraszanki. Na talerzach zaś pojawiają się gotowane na twardo jajka, podawane w różnej formie i z wielorakimi dodatkami.
Symbol jajek utożsamiamy nieodłącznie z okresem wielkanocnym, a co za tym idzie z kościołem katolickim. Jednak jest on znacznie starszy. Jajko symbolizowało nadejście nowego życia, odrodzenie. Dlatego też już w starożytności jajka łączono z pogańskimi obchodami nadejścia wiosny. Zwyczaje te zaadaptował kościół, podobnie jak to miało miejsce np. z obchodami przesilenia letniego, kiedy to celebrujemy noc świętojańską.
Jeszcze w starożytnej Grecji jednym z cieszących się popularnością słodkich przysmaków były oblane miodem migdały. Wkrótce zwyczaj ich przygotowywania przejęli Rzymianie, a wraz z ich ekspansją w Europie słodkie migdały trafiły także do innych krajów. Spożywano je powszechnie aż do epoki średniowiecza. Obecnie w Portugalii to właśnie migdały wielkanocne kojarzą się najbardziej z obchodami Wielkanocy. Słodki przysmak o owalnym kształcie zastąpił wytrawną wersję jajek.
Jak powstają słodkie migdały?
Słodkie migdały w polewie z cukru przywędrowały do Portugalii z Francji. W XVIII wieku zaczęto je produkować w jednej z cukierni w Verdun. Jeden z tamtejszych farmaceutów odkrył, że oblewając migdały polewą z cukru, będą się nadawały do spożycia przez dłuższy czas. Warto także wspomnieć, iż cukier zaczął być powszechnie używany w Europie od XVI wieku. Wtedy to sprowadzono na nasz kontynent trzcinę cukrową, z której do dziś pozyskuje się sacharozę.
Obrane z łupinek oraz wysuszone migdały wkładano do dużego naczynia. Dolewano do niego syrop cukrowy i mieszając całą masę, migdały równomiernie pokrywały się słodką polewą. Wraz z rozwojem przemysłu oraz masowej produkcji proces przygotowywania tego przysmaku uległ zmianie. Migdały wkładano do specjalnych maszyn, pokrywano je polewą z cukru i gumy arabskiej. Następnie zostawiano je do wyschnięcia, a tak przygotowane migdały polewano gęstym syropem cukrowym. W ostatnim etapie produkcji każdy z migdałów wygładzano i opcjonalnie malowano na jeden kolor.
Techniki wytwarzania migdałów w dalszym ciągu bazują na tych, które stosowano w drugiej połowie XIX wieku we Francji. Po wyborze dobrej jakości migdałów obiera się je ze skórki i pozostawia do wyschnięcia. Pierwsza warstwa pokrywająca migdały to mieszanka gumy arabskiej i cukru. Pozwala ona na ukrycie wszelkich nierówności samego migdału. Kolejne warstwy składają się z sosu cukrowego. Migdały spędzają w maszynie z wirującymi turbinami około 6 godzin, dzięki czemu uzyskuje się idealny owalny kształt tych słodyczy. Ważnym elementem jest także odparowanie wody z migdałów, które sprawia, iż polewa twardnieje. Tak przygotowane słodycze wygładza się, aby nadać im odpowiednią teksturę. Tylko ostatnia warstwa cukru jest pokryta barwnikiem.
Rodzaje portugalskich migdałów wielkanocnych obecnie
Na rynku istnieje wiele różnych typów portugalskich migdałów wielkanocnych. Choć te na wzór francuski są w dalszym ciągu bardzo popularne, to powstało wiele innych typów tych słodkich przysmaków. Różnią się od siebie polewą, nadzieniem oraz kształtem. Postaram się wyodrębnić kilka rodzajów migdałów, które bez problemu znajdziecie na półkach sklepowych w Portugalii.
Amêndoas tipo fracês
Francuskie migdały, bo tak możemy przetłumaczyć ten rodzaj wielkanocnych słodyczy, to chyba najpopularniejsza opcja dostępna na rynku. Migdał został oblany kilkoma warstwami sosu cukrowego. Wytwarza się je zgodnie z procesem, który opisałam powyżej. Najpopularniejsze kolory, które znajdziemy na rynku to białe, różowe oraz niebieskie.
Amêndoas Napolitanas
Migdały, które zostały oblane mleczną czekoladą (chocolate de leite) oraz cienką warstwą cukru. To jedna z moich ulubionych wariacji na temat migdałów wielkanocnych. Jeśli będziecie w Porto to polecam spróbować migdałów tego typu produkowanych w okresie wielkanocnym w Confeitaria Oporto. Moje ulubione to te o smaku jagód – syrop cukrowy jest aromatyzowany i smakuje naprawdę dobrze. Do wyboru będziecie jednak mieć więcej smaków: pomarańczowe, miętowe, a nawet matcha.
Amêndoas Margaridas lub amêndoas de chocolate negro
Migdały oblane jedynie gorzką czekoladą (chocolate negro). Warto wybrać te o najwyższej zawartości kakao, bo w zależności od producentów może posiadać go więcej lub mniej.
Amêndoas Cláudias lub amêndoas de chocolate de leite
Migdały oblane mleczną czekoladą (chocolate de leite). Nie przepadam za tym akurat typem migdałów wielkanocnych, gdyż mleczna czekolada jest w tym przypadku dla mnie zbyt słodka. Ale oczywiście może to być jeden z pierwszych wyborów wśród dzieci.
Amêndoas Dianas lub amêndoas de chocolate branco
Migdały oblane białą czekoladą (chocolate branco). Ponownie bardzo słodka wersja dla osób lubiących ten rodzaj czekolady.
Amêndoas torradas
Prażone migdały pokryte polewą, zazwyczaj czekoladową z domieszką cynamonu lub kawy. W przeciwieństwie do migdałów w polewie czekoladowej (typu Margaridas) mają nieregularny kształt.
Amêndoas caramelizadas
Migdały pokryte polewą z karmelu. Podobnie jak torradas, nie mają regularnego i owalnego kształtu.
Amêndoas/drageias de licor
Draże nadziewane słodkim likierem. Z zewnątrz pokrywa je cienka warstwa cukru, która może posiadać różne kolory oraz kształty. Pierwsze draże nadziewane likierem zaczęła produkować w Portugalii marka Arcádia, jednak znajdziemy w sprzedaży także drageias de licor od innych producentów.
Belgas
Draże czekoladowe oblane cienką warstwą cukru. Draże są bardziej spłaszczone, jednak nadal zachowują swój owalny kształt. W środku nie znajdziemy jednak migdałów. Mimo to jest to wciąż bardzo popularna opcja wśród Portugalczyków.
Suszone owoce w czekoladzie
Dla osób, które nie koniecznie przepadają za migdałami, polecam spróbować suszonych owoców w czekoladzie. Najczęściej w sklepach znajdziemy orzechy laskowe lub rodzynki oblane różnymi rodzajami czekolady. We wspomnianej już przeze mnie cukierni Oporto można kupić także inne owoce w czekoladzie jak suszone wiśnie lub maliny. Na zdjęciu możecie zobaczyć suszone maliny oblane białą czekoladą. Jak dla mnie jest to fantastyczne połączenie i należy do moich ulubionych.
Arcádia – ręcznie malowane migdały o bajecznych kształtach
Wśród wielkanocnych przysmaków na portugalskich stołach z północy nie może zabraknąć wyjątkowych migdałów od marki Arcádia. Mowa konkretnie o migdałach nadziewanych likierem Bonjour, które w dalszym ciągu są ręcznie malowane. Jak zapewniają właściciele, te specyficzne wielkanocne draże są dosłownie „haftowane” (używają czasownika bordar). Proces produkcji drageias de licor jest długotrwały i zanim zostaną pięknie ozdobione, muszą minąć dwa miesiące. Za „haftowanie” słynnych migdałów odpowiada zespół złożony z około 20 osób.
Jakie wzory znajdziemy na tych słodyczach z Arcadii? Różne, ale większość z nich przedstawia warzywa i owoce. Są wśród nich fasolki, marchewki, groszek, łubin, cytryny, truskawki. Mogłabym w dalszym ciągu wymieniać, gdyż Arcádia posiada w swojej ofercie blisko 30 wzorów drageias de licor Bonjour. Co więcej, bardzo charakterystyczne są draże przedstawiające niemowlaki, które mogą być w kolorze niebieskim, białym oraz różowym. Przy odrobinie szczęścia znajdziemy również zwierzęta jak kaczki czy prosiaczki. Małe pudełeczko z tym przysmakiem może okazać się dobrym pomysłem na wielkanocny prezent dla bliskiej osoby.
Przepis na ten konkretny rodzaj draży wypełnionych słodkim likierem do Portugalii z Paryża sprowadził założyciel marki Arcádia – Manuel Pereira Bastos. Firma powstała w 1933 roku. Obecnie na czele Arcadii stoją wnuki założyciela. Sklepy tej marki znajdziecie w wielu punktach w Porto, natomiast fabryka znajduje się w samym sercu miasta, przy Rua do Almada.
Jeśli zainteresował Cię temat portugalskich słodyczy, to koniecznie przeczytaj mój artykuł o ciastku Delícia do Porto.
Źródła:
J.M.A. (2020), De onde vem a antiga tradição de oferecer e comer amêndoas pela Páscoa?, https://lifestyle.sapo.pt/sabores/noticias-sabores/artigos/a-amendoa-da-pascoa-uma-tradicao-que-comecou-nos-ovos
Martins A.(2015), RTP, Na Páscoa as amêndoas também se bordam, https://www.rtp.pt/noticias/cultura/na-pascoa-as-amendoas-tambem-se-bordam_n817210
Ver Portugal (2017), Arcádia abre portas da fábrica no Porto e mostra fabrico das drageias de licor, https://www.verportugal.net/vp/pt/042017/Gastronomia/7652/Arc%C3%A1dia-abre-portas-da-f%C3%A1brica-no-Porto-e-mostra-fabrico-das-drageias-de-licor.html