O Passadiços do Paiva słyszało na pewno wiele osób. Nie tylko wśród rodowitych Portugalczyków, ale również gości zza granicy. To jedna z najsłynniejszych tras trekkingowych w Geoparku Arouca, którą przystosowano do stosunkowo łatwej realizacji. Wszystko to za sprawą drewnianych kładek wybudowanych na lewym brzegu rzeki Paiva. Ze względu na wiele różnych czynników trasę tę zrealizowałam dopiero w maju tego roku. Jak to się mówi lepiej późno niż wcale.
- Gdzie leżą Passadiços do Paiva?
- Praktyczne informacje dotyczące szlaku
- Pożary nawiedzające Passadiços do Paiva
- Na tropie Geossítios
- Teren Natura 2000
Gdzie leżą Passadiços do Paiva?
Trasa trekkingowa Passadiços do Paiva znajduje się w dystrykcie Aveiro w północno-wschodniej części Geoparku Arouca. Jest to odcinek liniowy, mający długość 8,4km. Najszybciej dotrzemy tu z Porto samochodem, a do pokonania będziemy mieć 75 km. Droga nie powinna nam zająć więcej niż 1h30min. Na chwilę obecną nie istnieje żadne bezpośrednie połączenie, którym moglibyśmy tu dojechać z Porto.
Początek Passadiços do Paiva od wioski Espiunca
W przypadku realizacji szlaku Passadiços do Paiva musimy zdecydować, z której strony wejdziemy na teren kładek. Istnieją bowiem dwa wejścia, z których możemy skorzystać. Mowa o wioskach Espiunca oraz Areinho. Przy każdej z nich utworzono strefy parkingowe, na których możemy zostawić samochód. Znajdziemy przy nich również toalety, postój taksówek oraz bar, w którym możemy się posilić. Jeśli nie mamy w planach pokonania szlaku tam i z powrotem (16,8km), do samochodu możemy wrócić taksówką dostępną przy każdym z oficjalnych wejść. Należy jednak zaznaczyć, iż jest to opcja dodatkowo płatna, której nie pokrywa bilet wstępu na trasę.
Na oficjalnych ulotkach widnieje informacja o podwyższonej trudności szlaku. Uważam jednak, że trasa złożona z kładek nie jest bardzo trudna. Posiada jedynie kilka odcinków, na których będziemy musieli wejść po schodach. Ta część może być uznana za najbardziej wymagającą.
Praktyczne informacje dotyczące szlaku
Trasę Passadiços do Paiva możemy realizować codziennie w godzinach 8:00 – 20:00 (ostatnie wejście o 17:00) od maja do września. W miesiącach zimowych (listopad – marzec) trasa czynna jest między 9:00 a 17:00 (ostatnie wejście 14:00). Natomiast w październiku oraz kwietniu możemy wejść na szlak między 9:00 a 18:00 w dni powszednie i 19:00 w weekendy. W tym przypadku ostatnie wejście może mieć miejsce najpóźniej odpowiednio o godzinie 15:00 i 16:00. Jedynym dniem w roku, kiedy kładki są nieczynne jest 25 grudnia. W przypadku wysokiego ryzyka zagrożenia pożarowego w dystrykcie Aveiro trasa może zostać czasowo zamknięta. Warto wtedy śledzić komunikaty na oficjalnej stronie Passadiços do Paiva.
Bilet wstępu na Passadiços do Paiva najlepiej kupić przez Internet. Zapłacimy wtedy w sezonie 2€, poza sezonem 1€ za osobę. Z opłaty zwolnione są dzieci do 10 roku życia. Jeśli jednak zdecydujemy się na zakup biletu w bramce przy wejściu ceny wynoszą odpowiednio 4€ i 2€ za osobę.
Od maja 2021 roku na terenie Passadiços do Paiva udostępniono do zwiedzania most 516 Arouca. Bilet wstępu (12€) na tę nową atrakcję w Geoparku Arouca uprawnia do przemierzenia trasy w tym samym dniu. Więcej na temat samego mostu możecie przeczytać tutaj.
Na realizację trasy polecam założyć sportowe obuwie na płaskiej podeszwie lub górskie buty. Oprócz tego nie może zabraknąć wygodnego ubranie przepuszczającego powietrze. W miesiącach wiosennych i letnich należy pamiętać o kremie z filtrem, a także o nakryciu głowy. Spora część kładek położna jest w cieniu drzew, ale występują też miejsca o wysokim nasłonecznieniu. Stąd powinniśmy pamiętać również o zabraniu odpowiedniej ilości wody ze sobą oraz prowiantu na drogę.
Pożary nawiedzające Passadiços do Paiva
Kiedy oficjalnie otworzono szlak biegnący drewnianymi kładkami nikt nie spodziewał się, że okaże się on tak wielkim sukcesem. Nie była to co prawda pierwsza tego typu konstrukcja z kładek, która powstała w kraju. Okazała się jednak być najsłynniejszą, a wszystko to za sprawą pięknych krajobrazów nad rzeką Paiva.
Trasę Passadiços do Paiva otworzono 20 czerwca 2015 roku. Po nagłośnieniu inauguracji w mediach do doliny rzeki Paiva zaczęły się zjeżdżać tłumy. Setki turystów dziennie przemierzały trasę ponad 8km biegnącą wzdłuż koryta rzeki Paiva. W pierwszych dwóch miesiącach działalności ten region Geoparku Arouca odwiedziło blisko 200 tysięcy turystów.
Niestety region Arouca zmaga się co roku z pożarami w czasie lata. Nie oszczędziły one także kładek. Do pierwszego z nich doszło już w niespełna trzy miesiące po inauguracji trasy 7 września 2015. Spustoszył on okolice plaży rzecznej Vau, mniej więcej w pobliżu czwartego kilometra szlaku. Z tego powodu na jakiś czas uniemożliwiono realizację trasy Passadiços do Paiva.
Do kolejnego pożaru części trasy doszło rok później, 8 sierpnia 2016r. Pożoga spustoszyła przede wszystkim gminy Janarde oraz Covelo do Paivó. Spaleniu uległo aż 170 km2 lasów oraz terenów rolniczych! W przypadku szlaku zniszczonych zostało 700m kładek. Po raz kolejny na kilka miesięcy trasę wyłączono z użytku. Na trasie kładek zamontowano również telefony alarmowe podobne do tych, które można znaleźć na autostradach. W razie niebezpieczeństwa możemy zadzwonić więc bez problemu po pomoc.
W 2016 zdecydowano się również na pobieranie symbolicznej opłaty od każdego z użytkowników tej trasy. Miało to na celu ograniczyć dzienną liczbę odwiedzających Passadiços do Paiva, które stały się jedną z głównych atrakcji w okolicach Porto. Szlak odwiedzało bowiem nawet 3500 osób dziennie. Przyczyniły się też do tego nagrody i wyróżnienia zdobyte przez kładki w dolinie rzeki Paiva. World Travel Awards, czyli Oskary Turystyki, zostały kilkakrotnie przyznane temu miejscu w Geoparku Arouca.
Zobacz moją relację wideo z odwiedzenia szlaku
Na tropie Geossítios
Geopark Arouca to jedno z wyjątkowych i pięknych miejsc w Portugalii. Każdy z miłośników geologii oraz ślicznych krajobrazów powinien odwiedzić to miejsce. Znajduje się w nim bowiem Rota de Geossítios, czyli Trasa Geomiejsc ukazujących procesy geologiczne.
Na terenie Geoparku Arouca wpisanego na Światową Listę Geoparków UNESCO od 2009 roku znajdziemy aż 3 trasy pozwalające nam zgłębić te wyjątkowe fenomeny geologiczne. Pierwszą z nich jest trasa Freita: a serra encantada (Freita: urokliwe pasmo górskie). Biegnie ona przez południową część Geoparku i obejmuje 11 geomiejsc. Druga trasa nosi nazwę Pelas minas e recantos desconhecidos do Paiva (Przez kopalnie i nieznane zakątki Paiva). Wyznaczono ją w południowo-wschodniej części geoparku. W czasie jej realizacji możemy poznać tereny dawnych kopalni istniejących w regionie. Odwiedzimy także 8 z 41 geomiejsc w parku. Trzecia trasa Paiva: o vale surpreendente (Paiva: zaskakująca dolina) obejmuje natomiast teren Passadiços do Paiva. Utworzona w północno-wschodniej części Geoparku trasa pozwala odwiedzić 12 geomiejsc.
Podczas przejścia kładkami zaobserwujemy aż 5 z 12 miejsc ważnych ze względu na procesy geologiczne.
1. Garganta do Paiva (G36)
W dosłownym tłumaczeniu „Gardło rzeki Paiva” to pierwsze z pięciu geomiejsc znajdujących się na trasie Passadiços do Paiva. Dojdziemy do niego po pokonaniu pierwszego kilometra szlaku. Możemy tu zaobserwować bardzo wąskie koryto rzeki Paiva. Zaczyna się ono w okolicach kamiennego mostu Alvarenga i poszerza dopiero w okolicach plaży rzecznej Vau. Tym samym mowa o odcinku liczącym około 3km.
Nad rzeką po obu stronach wznoszą się skalne granitowe ściany pokryte charakterystycznym żółtym porostem Acarospora hilaris. Na ich zboczach schronienie znajdują drapieżne ptaki, które łatwo zaobserwujemy ze szczytu schodów wchodzących w skład kładek.
Kamienny most Alvarenga na rzece Paiva zbudowano pod koniec XVIII wieku z polecenia królowej D. Marii I. Ma on długość 42 metrów. Gdy staniemy pośrodku zobaczymy w całej okazałości dolinę rzeki Paiva oraz usłyszymy szybki nurt rzeki. To właśnie w tym miejscu występują szlaki kajakowe o trudności WWIV-V (skala trudności I – VI). Przed kajakarskimi śmiałkami stoi więc nie lada wyzwanie do pokonania, jeśli zdecydują się na spływ rzeką Paiva.
2. Cascata das Aguieras (G35)
Wodospad Aguieiras podziwiać możemy w okolicach wiszącego mostu 516 Arouca. Ukaże się naszym oczom po pokonaniu około 1,2km od Areinho i będzie widoczny jeszcze przez kolejne metry kładki.
Wodospad tworzą wody strumienia Ribeira das Aguieiras, które stromo opadają po granitowej półce skalnej na prawym brzegu rzeki. Wykorzystały one pęknięcie wśród skał od strony miasteczka Alvarenga. W rezultacie możemy podziwiać kilkupoziomowy wodospad o łącznej długości blisko 160 m.
W przypadku przejścia mostem 516 Arouca mamy możliwość przyjrzeć się dokładnie całej linii wodospadu. Przechodzimy bowiem w powietrzu nad jego ujściem do rzeki Paiva.
3. Vau (G30)
Dosłownie bród, czyli płycizna rzeki. Jest to obszar, w którym koryto rzeki Paiva zaczyna się poszerzać. Przy tym geomiejscu znajdziemy kilka ciekawych atrakcji. Pierwszą z nich zobaczymy tuż nad rzeką. Wzniesiono bowiem wiszący most, którym przeprawimy się na drugi brzeg. Powstał on w miejscu dawnej przeprawy łódką, która przewoziła mieszkańców z Canelas do Alvarenga.
Przy Vau znajdziemy również plażę rzeczną, na której możemy wypocząć i zrelaksować się po przebyciu połowy liniowej trasy. Znajdujemy się bowiem blisko czwartego kilometra Passadiços do Paiva.
Kiedy otworzono trasę kładek Passadiços do Paiva rzeka Paiva była jedną z najczystszych rzek w Europie. Niestety ze względu na masową turystykę oraz epizody uwolnienia odpadów przez oczyszczalnię ścieków w Castro Daire oraz Vila Nova de Paiva nie należy już do tej kategorii. Jak podaje stowarzyszenie S.O.S. Paiva rok 2020 zapisze się na ciemnych kartach historii tego regionu ze względu na zanieczyszczenie rzeki. Stąd zanim się w niej zanurzymy polecam sprawdzić czy stan czystości rzeki Paiva pozwoli nam na spokojną ochłodę w jej wodach.
Trzecią atrakcją będzie mały wodospad utworzony przez strumyk Ribeiro do Fontão. Jest on lewobrzeżnym dopływem rzeki Paiva. Niedaleko znajdziemy również jedyną toaletę dostępną na szlaku.
4. Gola do Salto (G31)
Z platformy widokowej wzniesionej obok tego geomiejsca możemy podziwiać prawdziwe oblicze rzeki Paiva. Mamy tu bowiem do czynienia z dużym spadkiem poziomu rzeki. Wynosi on ponad 3 metry różnicy w jej głębokości. Stąd w nazwie pojawia nam się nazwa Salto, czyli Skok.
Jest to również najtrudniejszy odcinek do pokonania przez kajakarzy górskich. Jego trudność określa się we wspomnianej już skali na WWV+/VI. Wzburzone wody rzeki Paiva oraz hałas jaki tworzą budzi respekt. Uważa się, że ten odcinek rzeki Paiva należy do najbardziej wymagającego dla miłośników raftingu w Portugalii.
5. Falha da Espiunca (G32)
Ostatnie z geomiejsc wchodzące w skład trasy Passadiços do Paiva znajduje się we wsi Espiunca. Zobaczymy je po przebyciu 8,4km. W tym wypadku chodzi o książkowy wręcz przykład uskoku geologicznego. Masy skalne przemieściły się najprawdopodobniej w orogenezie hercyńskiej (paleozoik, okres między późnym sylurem a końcem permu). Przemieściły się o 1,70 metra.
Obok Uskoku Espiunca znajduje się koniec trasy liniowej Passadiços do Paiva. W moim przypadku po krótkim odpoczynku na plaży rzecznej wyruszyłam w drogę powrotną pieszo. Polecam bardzo serdecznie takie rozwiązanie, gdyż można zwrócić uwagę na szczegóły wcześniej niezauważalne.
Teren Natura 2000
Całość trasy Passadiços do Paiva znajduje się na terenie wchodzącym w skład programu Natura 2000. Tym samym objęto go ochroną ze względu cenne walory przyrodnicze oraz gatunkowe. Podczas przemierzania kładek znajdujących się na tym szlaku w Geoparku Arouca polecam zachować ciszę. Wtedy będziemy mogli zaobserwować bogactwo gatunków fauny, które mają swój dom w Geoparku.
Rzeka Paiva daje schronienie między innymi wydrom. Jednak w czasie wędrówki nad jej brzegiem ciężko jest dostrzec tego jakże płochliwego ssaka. Znacznie łatwiej zaobserwujemy różne gatunki ptaków, płazów czy insektów.
Podczas mojej wędrówki udało mi się zobaczyć po raz pierwszy w życiu sójkę w jej naturalnym środowisku. Ten znany z przysłowia ptak, który nie mógł polecieć za morze posiada kolorowe i piękne upierzenie. Zwróciliście kiedyś na to uwagę jakie odcienie niebieskiego koloru zdobią jego skrzydła? Jeśli nie to serdecznie polecam wybrać się na jej poszukiwania.
Oprócz tego można tu bez problemu dostrzec sikorki, turkawki czy rudziki. W zależności od miesiąca zaobserwujemy też różne rodzaje motyli.
Moim zdaniem szlak Passadiços do Paiva jest bardzo interesujący pod względem walorów przyrodniczych, geologicznych oraz estetycznych. Jedynym minusem są tłumy ludzi odwiedzających to miejsce. Kładkami przeszłam się w majowy poniedziałek 2021 i byłam zaskoczona ilością turystów spacerujących po tej trasie. Zdecydowanie nie polecam wybrać się na szlak w weekend, gdyż wtedy pojawia się na nim najwięcej osób. Wtedy nasze szanse na zobaczenie ciekawych mieszkańców tego miejsca maleją drastycznie.
Źródła:
Passadiços do Paiva strona oficjalna http://passadicosdopaiva.pt/
Jornal de Notícias (2015), Orlando A., Incêndio destruiu parte do Passadiço do rio Paiva
Jornal de Notícias (2017), Troço dos Passadiços do Paiva destruído em incêndio abre em abril, https://www.jn.pt/nacional/troco-dos-passadicos-do-paiva-destruido-em-incendio-abre-em-abril-5653314.html
SOS Rio Paiva (2021), Inauguração da nova ponte suspensa no Rio Paiva em Arouca, https://www.riopaiva.org/inauguracao-da-nova-ponte-suspensa-no-rio-paiva-em-arouca/
Rocha D., Associação Geoparque Arouca (AGA), Rota dos geossítios do Arouca Geopark, Guia, Gráfica Feirense
Cześć, dziękuje za opis szlaku – jest super 🙂 Chciałam zapytać czy istnieje możliwość dotarcia do szklaku komunikacją publiczną z Porto ? Będziemy w Porto w przyszłym tygodniu i chętnie wyrwiemy się z miasta aby przejść szlak.
Pozdrawiam,
Agnieszka
Cieszę się, że spodobał się artykuł. Niestety, z tego co się orientuję nie istnieje połączenie komunikacji publicznej między Porto a szlakiem Passadiços do Paiva. Widziałam jedynie oferty prywatnych przewoźników oferujących transfer tam i z powrotem, jedną z firm proponujących takie usługi jest przewoźnik Detours. Nigdy nie korzystałam z jego usług, widziałam jedynie ofertę w Internecie.
Pozdrawiam serdecznie i życzę udanego pobytu w Porto!