Park Biologiczny: na tropie zwierząt mieszkających w parku

Jest takie miejsce bardzo blisko Porto, które zachwyci małych i dużych miłośników przyrody. Choć na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, iż jest to ogród zoologiczny to Park Biologiczny ma zupełnie inne zadanie. Pomaga rannym zwierzętom odzyskać siły i daje schronienie tym, które nie mają szans na przetrwanie w naturalnym środowisku. Dzisiaj chciałabym przybliżyć Wam to zielone sanktuarium położone w Avintes, w powiecie Vila Nova de Gaia.

Historia Parku Biologicznego
Na pomoc rannym zwierzętom
Na tropie bogactwa fauny
Wydry, żółwie i żeneta
Informacje na temat dojazdu
Godziny otwarcia i bilety wstępu

Historia Parku Biologicznego

Park Biologiczny to bardzo wyjątkowe miejsce położone niedaleko Porto. Jest to jedno z głównych miejsc przeznaczonych do edukacji na temat środowiska. Pracują w nim eksperci oraz naukowcy z wielu dziedzin związanych z przyrodą. Początkowo park liczył 2ha, jednak po kilku latach zwiększono jego powierzchnię do 35ha.

Już od lat 70 zaczęto odczuwać potrzebę stworzenia centrum, w którym można by edukować zarówno dzieci jak i dorosłych na temat ochrony środowiska. W 1983 roku Urząd Miasta Vila Nova de Gaia postanowił utworzyć Park Biologiczny właśnie w miasteczku Avintes. Był to pierwszy tego typu projekt w Portugalii zakładający możliwość obserwacji gatunków fauny i flory w swoim naturalnym środowisku, bez znaczącej ingerencji ludzi. Park utworzono na terenie jednej z dawnych posiadłości ziemskich, która weszła w posiadanie Urzędu Miasta Vila Nova de Gaia.

Wydawało się, że jest to opcja idealna spełniająca oczekiwania względem budowy centrum edukacji środowiskowej. Z założenia nie chodziło bowiem ani o ogród botaniczny, ani zoologiczny. Park nie miał też być rezerwatem przyrody. Miał być miejscem, w którym będzie widoczna współpraca człowieka z naturą. Jednym z głównych zadań Parku Biologicznego jest również ukazanie typowego wiejskiego krajobrazu okolic Porto oraz czynności towarzyszących rolnikom w ciągu roku. Dolina rzeki Febros skrywa tradycyjne młyny, których używano do produkcji mąki. Stąd też Avintes leżące na peryferiach aglomeracji miejskiej Porto okazało się być strzałem w dziesiątkę.

Na pomoc rannym zwierzętom

W Parku Biologicznym działa Centro de Recuperação de Fauna do Parque Biologico de Gaia, czyli Centrum Rekonwalescencji Zwierząt. Do kliniki parku trafiają zazwyczaj postrzelone, potrącone lub otrute zwierzęta czy też młode ptaki, które wypadły z gniazda. Park współpracuje także z policją, dlatego często jego nowymi mieszkańcami stają się okazy hodowane w Portugalii nielegalnie.

Po udzieleniu pomocy dużą część pacjentów udaje się z powrotem wypuścić do środowiska naturalnego. Gdy okazuje się to niemożliwe i zwierzęta same nie przetrwają pracownicy znajdują im nowy dom. W tej sytuacji stają się one stałymi mieszkańcami Parku Biologicznego lub trafiają do innych podobnych ośrodków w kraju.

Jeśli podczas pobytu w okolicach Porto znalazłeś dzikie ranne zwierzę możesz skontaktować się z Parkiem Biologicznym dzwoniąc pod numer (+351) 22 787 8120. Jeśli próba kontaktu okaże się nieudana warto zadzwonić na numer alarmowy 112, gdyż zarówno PSP jak i GNR mają odpowiednie jednostki odpowiedzialne za ochronę środowiska.

W parku działa również szkółka, w której hodowane są rośliny zasilające zielone tereny w powiecie Vila Nova de Gaia. Na 35 hektarowym terenie parku zidentyfikowano aż 300 gatunków z królestwa flory.

Na tropie bogactwa fauny

Park Biologiczny w Avintes to jedno z łatwiej dostępnych miejsc, w którym w ciągu trzykilometrowego spaceru zaobserwujemy wiele gatunków zwierząt. Na terenie parku stwierdzono obecność ponad 70 ptaków, 18 ssaków, 14 gadów i płazów oraz 9 ryb. Oprócz tego, miejsce to zamieszkują także dziesiątki insektów.

Aby móc dowiedzieć się czegoś więcej na temat gatunków żyjących w parku, co jakiś czas znajdziemy tablice informacyjne dotyczące zwierząt. Możemy przeczytać coś więcej na temat statusu zagrożenia każdego przedstawiciela fauny oraz jego miejsca wstępowania w Europie. Niektóre z tablic zawierają jednocześnie ciekawostki dotyczące zwyczajów danego gatunku.

Uważam, że jest to świetny sposób na spędzenie wolnego czasu na łonie przyrody. Spodoba się on zarówno dorosłym lubiącym obcowanie z naturą, jak i dzieciom. Może to być idealna opcja dla rodzin odwiedzających Porto. Dużą zaletą jest fakt, że znajdujemy się blisko zwierząt. Dzięki specjalnym obserwatoriom utworzonym na całej długości trasy możemy podglądać mieszkańców bez dużej ingerencji w ich codzienną rutynę. Jeśli tylko zachowamy ciszę i będziemy cierpliwi to uda nam się podejrzeć zwierzęta w warunkach przypominających ich naturalne środowisko.

Co jakiś czas na trasie znajdziemy skróty umożliwiające szybsze ukończenie trasy. Jeśli sytuacja nas do tego zmusi mamy taką możliwość. Oczywiście polecam serdecznie ukończyć całość trasy, aby móc zaobserwować jak największą liczbę mieszkańców parku.

Część trasy biegnie również przez teren wiejski, na którym znajdują się zabudowania gospodarcze, spichlerze czy młyny na rzece Febros. Quinta de Santo Tusso posiada część z uprawą biologiczną warzyw i owoców. Odwiedzimy również typowych mieszkańców tych terenów, czyli zwierzęta hodowlane jak kozy, owce, kury, gęsi czy kaczki.

Wydry, żółwie i żeneta

Jedną z najbardziej obleganych części Parku Biologicznego w Avintes jest obserwatorium poświęcone wydrom. Te sympatyczne ssaki znajdują się tuż na początku trasy. Mają do swojej dyspozycji jeziorko, co jakiś czas odwiedzane również przez przedstawicieli ptaków. Para wydr europejskich zamieszkuje już od kilku lat to miejsce i przyciąga uwagę praktycznie wszystkich odwiedzających. Nie zawsze będziemy mieć szczęście, aby je zobaczyć. Mają bowiem dużą liczbę kryjówek wśród przewróconych pieni drzew znajdujących się w ich wolierze. Podczas mojej ostatniej wizyty udało mi się wypatrzyć wydry podczas ich drzemki. Nie było to jednak łatwe zadanie.

Kolejną częścią, przy której zawsze lubię zatrzymać się na dłużej jest wybieg poświęcony żółwiom. W parku oprócz żółwi hiszpańskich znajdziemy żółwie czerwonolice, które powszechnie są hodowane w portugalskich domach. Niestety nieodpowiedzialni właściciele chcąc pozbyć się żółwi z domu wypuszczają je do rzek. Jest to haniebna praktyka, gdyż żółw czerwonolicy jest gatunkiem inwazyjnym, który stanowi bezpośrednie zagrożenie dla żółwi rodzimych. Znalezione na wolności trafiają więc do Parku Biologicznego, który daje im schronienie oraz pożywienie.

Polecam także pod koniec wizyty dotrzeć do dawnych pomieszczeń gospodarczych przekształconych na woliery dla gatunków aktywnych nocą. Oprócz kilku pięknych okazów puchaczy oraz sów znajdziemy tam również ciekawego ssaka nocnego. Mowa o żenecie, która występuje w południowej części Europy oraz w Afryce. Ten cętkowany ssak o szarym futerku i długim ogonie wspina się po drzewach w poszukiwaniu pożywienia. Jego dietę stanowią ptaki, insekty oraz owoce. W czasie moich odwiedzin dwa okazy przebywające w parku smacznie spały na murze zwinięte w kłębek.

Oczywiście podczas spaceru spotkamy więcej ssaków. Na naszej drodze pojawią się dziki, żubry, fretki czy sarny. Nie zabraknie także ptaków. Wiele z obserwatoriów poświęconych jest właśnie temu królestwu wchodzącemu w skład fauny.

Zobacz moją relację ze spaceru po Parku Biologicznym w Avintes

Informacje na temat dojazdu

Park Biologiczny w Vila Nova de Gaia jest położony w miasteczku Avintes, tuż nad rzeką Febros. Najwygodniej dostaniemy się tu samochodem. Z centrum Porto trasa licząca około 10km nie powinna nam zająć więcej niż 15 min. Samochód można zostawić na bezpłatnym parkingu znajdującym się na terenie parku.

Istnieje możliwość przedostania się do Parku Biologicznego za pomocą transportu publicznego. W tym wypadku do Avintes dojeżdża sieć autokarów MGC Transportes. Z Porto odjeżdżają one z dworca Camélias, znajdującego się w dzielnicy Batalha. W Vila Nova de Gaia możemy wsiąść do autokaru przy stacji metra João de Deus. W tym wypadku należy zatrzymać autokar jadący w kierunku Lever/Mosteiró/Canedo. Bilet zakupimy bezpośrednio u kierowcy. Nie powinniśmy zapłacić więcej niż 3 euro za osobę. W przypadku tego przewoźnika obowiązują opłaty za ilość przebytych kilometrów, a nie za konkretną strefę. Stąd cena będzie się różnić w zależności od przebytej trasy. Przy zakupie biletu należy poprosić kierowcę o zatrzymanie się przy Parque Biológico. Wysadzi nas tuż obok przy drodze krajowej N222. Będziemy mieli zaledwie do przejścia kilka metrów, aby dostać się do środka. Możemy użyć metalowej kładki, która biegnie tuż nad drogą krajową. Przybliżone godziny odjazdów można sprawdzić tutaj.

Godziny otwarcia i bilety wstępu

Park Biologiczny w Avintes jest otwarty codziennie od godziny 10:00. W zależności od miesiąca oraz dnia tygodnia jego godziny otwarcia dla zwiedzających bywają różnie. W sezonie (kwiecień-październik) w dni powszednie park jest czynny do godziny 18:00. Zamyka godzinę później, czyli o 19:00 w weekendy. Poza sezonem godzina zamknięcia parku jest stała (17:00), nie ma znaczenia dzień tygodnia. Kasa biletowa jest zamykana na godzinę przed zamknięciem całego parku dla zwiedzających.

Mimo że Park Biologiczny należy do sieci parków miasta Vila Nova de Gaia, to aby go zwiedzić należy uiścić opłatę. Dla dorosłych wynosi ona 3€, dla dzieci i młodzieży między 7 i 17 rokiem życia bilet wstępu kosztuje 1€. W przypadku osób powyżej 65 roku życia obowiązuje symboliczna opłata w wysokości 1€. Dzieci do 6 roku życia nie płacą za wstęp na teren parku. Istnieje również możliwość zakupu biletu rodzinnego upoważniającego do wstępu 6 osób w cenie 7,5€.

Warto śledzić oficjalną stronę Parku Biologicznego lub nawet jego media społecznościowe. Od czasu do czasu bowiem organizowane są wydarzenia pozwalające jeszcze lepiej poznać przyrodę. Sama miałam już okazję uczestniczyć kilkakrotnie w Noite dos Pirilampos, czyli w Nocy Świetlików. Jest to cykl spotkań w czerwcu, podczas których zwiedza się park nocą w towarzystwie pracowników. Głównym celem nocnego spaceru jest obserwacja tych świecących insektów oraz zgłębienie wiedzy na ich temat. Przy okazji również można zaobserwować inne gatunki aktywne nocą mieszkające w parku. Często także organizowane są specjalne warsztaty dla najmłodszych przybliżające im wiedzę na temat przyrody lub funkcjonowania wsi.

Jeśli spodobał Ci się ten artykuł zajrzyj koniecznie do wpisu, w którym opisuję inne zielone sanktuarium: Moinhos de Jancido.