Senhora do Salto: miejsce przesiąknięte mistycyzmem

Niedaleko Porto w powiecie Paredes otoczone wielkimi skałami znajduje się niezwykłe miejsce. Mowa o kompleksie młynów oraz kapliczce położonych nad brzegiem rzeki Sousa w Parku Krajobrazowym Senhora do Salto. Tłumnie odwiedzane w weekendy stało się jednym z ulubionych miejsc piknikowych mieszkańców okolicznych miejscowości. W tym artykule poznasz lepiej jego interesującą historię.

Gdzie leży Park Krajobrazowy Senhora do Salto?
Skały, które opowiadają historię kształtowania się Ziemi
Legenda o Nossa Senhora do Salto (Najświętszej Panience od Skoku)
Ulubione miejsce na rodzinną wycieczkę
Aktywności w Parku Krajobrazowym Senhora do Salto

Gdzie leży Park Krajobrazowy Senhora do Salto?

Senhora do Salto znajduje się w miasteczku Aguiar de Sousa należącym do powiatu Paredes. Od Porto dzieli je odległość około 32 km. Najszybciej dotrzemy tu samochodem jadąc autostradą A43, a w miejscowości Covelo zmieniając ją na autostradę A41. Odcinek po części będzie płatny. Należy zjechać z autostrady zjazdem wskazującym na miasteczko Aguiar de Sousa. Do miejsca Senhora do Salto doprowadzi nas droga krajowa N319-2.

Droga nie powinna nam zająć więcej niż pół godziny.

Skały, które opowiadają historię kształtowania się Ziemi

Park Senhora do Salto nie bez powodu otrzymał klasyfikację Parque Natural, czyli Parku Krajobrazowego. Jest to miejsce o ogromnych walorach estetycznych oraz geologicznych. Pasmo górskie Santa Iria, u stóp którego znajduje się Sanktuarium Nossa Senhora do Salto, przynależy do Mesety Iberyjskiej. Skały tworzące góry najprawdopodobniej powstały w prekambrze oraz paleozoiku. Spoglądając na strome i poszarpane urwiska unoszące się nad rzeką Sousa możemy zaobserwować działanie upływającego czasu.

Skały tworzące pasmo Santa Iria są głównie złożone z łupków metamorficznych oraz kwarcytów. Przedstawione na zdjęciu poniżej kwarcyty pochodzą z wczesnego ordowiku (jeden z okresów ery paleozoicznej). Powstały prawdopodobnie 478 milionów lat temu.

Ze względu na wartki nurt oraz wysokie urwiska unoszące się nad korytem rzeki Sousa miejsce to nazywane jest przez mieszkańców Boca de Inferno (pl. Diabelskie Usta). Wystarczy jeden rzut oka na ściany skalne okalające rzekę, a od razu budzą w nas respekt. Stąd nazwa wydaje się jak najbardziej adekwatna. Oprócz tego można odnieść wrażenie, iż miejsce to jest pełne mistycyzmu. Właśnie ze względu na działanie czasu oraz otaczający je krajobraz.

W 2017 roku Serra de Santa Iria wcielono do dopiero co utworzonego Parku Serras do Porto. W jego skład wchodzi w sumie 6 pasm górskich, które administracyjnie mieszczą się w granicach powiatów Gondomar, Paredes oraz Valongo. Od września 2020 roku na terenie parku zaczęto tworzyć sieć tras trekkingowych, które łącznie będą miały długość 260 km.

Legenda o Nossa Senhora do Salto (Najświętszej Panience od Skoku)

Nazwa miejsca, w którym znajduje się Sanktuarium Maryjne oraz kompleks młynów, pochodzi od pewnej legendy. Najprawdopodobniej powstała ona w średniowieczu i została rozpowszechniona przez kler.

Otóż jeden z rycerzy mieszkających w okolicy miasteczka Aguiar de Sousa wybrał się na polowanie. Poranek był bardzo mglisty. Nie udało mu się więc upolować żadnego zwierzęcia. Zrezygnowany postanowił wrócić z pustymi rękoma do domu. Nagle, ku jego zaskoczeniu, tuż przed koniem pojawił się dorodny jeleń. Inna wersja tej legendy mówi o zającu.

Zaskoczony oraz zdeterminowany mężczyzna wyruszył w pogoń za ofiarą. Jeleń kierował się w stronę urwiska oraz rzeki Sousa. W pościg za nim mknął rumak ze swoim panem w siodle. Tuż przy urwisku jeleń zmienił swoją postać. Okazało się, że zwierzę przeistoczyło się w diabła! Jednak było już za późno, aby rozpędzony koń mógł wyhamować. Rumak skoczył ze stromego urwiska prosto w otchłanie rzeki Sousa.

Spadający w przepaść jeździec ostatkiem nadziei zwrócił się o pomoc do Najświętszej Panienki. Poprosi ją o cud i o ratunek. Tak też się stało. Najświętsza Panienka uratowała życie mężczyźnie. Skały znajdujące się nad brzegiem rzeki Sousa zmieniły bowiem swoją strukturę. Zamortyzowały upadek konia, jak na materacu. Po jego lądowaniu pozostało jedynie 5 wgnieceń na skałach: 4 po kopytach i 1 po pysku.

Wdzięczny za uratowanie mu życia mężczyzna ślubował, że wzniesie kapliczkę na cześć Najświętszej Panienki. A także, iż będzie szerzył jej kult. Jak obiecał, tak zrobił. Niedaleko brzegu wzniesiono kapliczkę na cześć Nossa Senhora do Salto. Można tłumaczyć tę nazwę jako Najświętsza Panienka od Skoku. Od kapliczki wziął nazwę cały Park Krajobrazowy. Miejsce to wkrótce stało się celem pielgrzymek oraz ogromnego kultu religijnego wśród okolicznych mieszkańców. A na skałach przy brzegu rzeki Sousa do dnia dzisiejszego widnieje 5 wgłębień, które pozostały po skoku jeźdźca.

Ulubione miejsce na rodzinną wycieczkę

Senhora do Salto jest ulubionym miejscem mieszkańców okolicznych miejscowości na spędzenie czasu w gronie rodziny lub przyjaciół. Posiada również dobrze przygotowaną infrastrukturę na tego typu aktywności.

Zacznijmy od tego, że niedaleko kapliczki oraz rzeki znajduje się dość obszerny parking. Przyjezdni bez problemu mogą pozostawić na nim swoje samochody. Do tego, nad brzegiem rzeki znajdziemy kilka kamiennych stołów z ławeczkami, które posłużą za idealne miejsce na piknik. W weekendy rodziny (nawet w czasach koronawirusa) zabierają kosze z jedzeniem oraz lodówki turystyczne i biesiadują w tym miejscu. Niedaleko stołów istnieje również kilka kamiennych grillów, które są do dyspozycji odwiedzających. Można zatem zabrać ze sobą odpowiednio wcześniej przygotowane jedzenie oraz węgiel drzewny i skorzystać z okazji, aby urządzić sobie wspólne grillowanie.

Przypominam tylko o odpowiedzialnym piknikowaniu. Należy zawsze dogasić ogień, zanim odejdziemy z parku oraz zabrać ze sobą śmieci i wrzucić je do kosza. Niestety, niektórzy mają duże problemy z pozostawianiem po sobie miejsca czystego takim jakie je zastali. Powinniśmy także szanować obecność innych osób oraz zwierząt w tym miejscu. Z tego względu nie polecam, aby słuchać głośno muzyki, jak to czasem się zdarza, szczególnie wśród młodych ludzi.

Aktywności w Parku Krajobrazowym Senhora do Salto

Serra de Santa Iria, u podnóży której znajduje się Senhora do Salto, jest idealnym miejscem dla miłośników aktywności fizycznej. Znajdziemy tam wiele szlaków trekkingowych przebiegających przez malownicze tereny. Doprowadzą nas one polnymi drogami do ciekawych wiosek oraz na sąsiednie pasma górskie: Serra das Banjas lub Serra das Pias. Oba pasma wraz z Serra de Santa Iria wchodzą w skład Parku Serras do Porto. Pozostałe trzy góry to Serra de Santa Justa, Serra de Castiçal oraz Serra das Flores.

Senhora do Salto oraz Park Krajobrazowy to również jedno z ulubionych miejsc dla kolarzy górskich i motokrosowców. Często po przebyciu wielu kilometrów w Parku Serras do Porto spotykają się, aby chwilę odpocząć w miejscu z pięknym widokiem. Istnieje również możliwość napicia się lub przekąszenia czegoś w restauracji znajdującej się tuż obok. Z czego często korzystają. W weekend można wręcz odnieść wrażenie, że miejsce to obrano sobie jako miejsce zlotu motocyklowego.

Skały w korytu rzeki Sousa upodobali sobie szczególnie miłośnicy wspinaczki skalnej oraz zjazdów na linie (tzw. rapel). Śmiałkowie tego typu sportów korzystają z półki górującej nad lewym brzegiem rzeki. Można obserwować ich zmagania szczególnie w weekendy.