W dzisiejszym artykule z serii Wino Tygodnia udamy się do regionu Bairrada. Słynie on przede wszystkim z dwóch produktów gastronomicznych: espumante oraz leitão assado, czyli pieczonego prosiaka. Dziś skupię się przede wszystkim na winie musującym. Na początek wybrałam łatwo dostępne podstawowe wytrawne espumante marki Marquês de Marialva.
- Krótka specyfika regionu Bairrada
- Co oznacza IG Beira Atlântico?
- Opis wina Marquês de Marialva Bruto Bical & Arinto
- Użyte szczepy
- Serwowanie wina
- Adega de Cantanhede
- Podsumowanie
- Kilka zdań ode mnie
Krótka specyfika regionu Bairrada
Region Bairrada położony jest blisko Oceanu Atlantyckiego. Winnice leżą w nim na nizinnym terenie, na którym wysokość nad poziomem morza nie przekracza 120 m. W apelacji dominuje klimat śródziemnomorski z długimi wilgotnymi zimami oraz upalnymi latami. Winorośle rosną głównie na glebach wapienno-glinianych lub glinianych.
Apelacja Bairrada została utworzona w 1979 roku dla win spokojnych. Wina musujące mogą być produkowane oficjalnie od 1991r., a wina wzmacniane oraz aguardente od 2015r. Głównym organem nadzorującym wytwarzanie win z Bairrady i dopuszczającym je do sprzedaży jest CVB. Skrót ten odnosi się do instytucji Comissão Vitivinícola da Bairrada.
Co oznacza IG Beira Atlântico?
Bairrada to region apelacyjny położony między miastami Aveiro i Coimbra. W jego obrębie możliwe jest produkowanie win oznaczonych trzema różnymi znakami gwarancji.
Pierwszy i najbardziej prestiżowy to D.O.C. Bairrada. Aby wino posiadało znaczek z taką nazwą musi spełnić szereg różnych wymogów ustanowionych przez Comissão Vitivinícola da Bairrada. Wśród nich znajduje się zapis, iż winogrona pochodzić mają z obszaru 5 powiatów. Mowa o Águeda, Oliveira de Barro, Anadia, Mealhada oraz Cantanhede. Co więcej, wina noszące znaczek gwarancji D.O.C. Bairrada muszą być wytworzone z określonych winogron. Na liście znajduje się „jedynie” 9 odmian czerwonych i 7 białych.
Wina, które nie spełnią wszystkich warunków, mogą starać się o klasyfikację Indicação Geográfica Beira Atlântico. W tym wypadku, obszar wchodzący w skład tej kategoryzacji jest znacznie większy. Zaczyna się bowiem już w Espinho na północ od Aveiro i rozciąga się aż do rzeki Zêzere na południowy-wschód od Coimbry. Przepisy odnoszące się do winogron są również luźniejsze w tym przypadku. Lista dozwolonych odmian obejmuje bowiem 52 szczepy czerwone i 44 białe.
Trzecia klasyfikacja to IG Beira Atlântico Terras de Sicó. Zaliczają się do niej wina z powiatów Condeixa-a-Nova, Penela, Soure, Miranda do Corvo, Alvaiázere, Ansião, Figueiró dos Vinhos i Pombal. Reszta wymogów jest taka sama jak w gwarancji IG Beira Atlântico.
Marquês de Marialva Bruto Bical & Arinto
Moja przygoda z winami musującymi z regionu Bairrada dopiero się zaczyna. Dlatego na początek do rubryki Wino Tygodnia wybrałam ogólnodostępną etykietę Marquês de Marialva. Zdecydowanie jest to wino musujące dla początkujących konsumentów, ale równocześnie warto zwrócić uwagę na tę pozycję. Szczególnie, jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś więcej o winach z regionu apelacyjnego Bairrada.
Butelkę białego espumante Marquês de Marialva Bruto Bical & Arinto dostałam w Continente za 6,99€. Bez problemu można ją również dostać w Auchan za cenę 6,78€. W dobrze zaopatrzonych supermarketach powinniście także zauważyć czerwone lub różowe wino musujące tej marki. Zazwyczaj wybieram wina rocznikowe, tak miało być w tym przypadku. Dopiero w domu zobaczyłam, że na kontretykiecie brakuje tej informacji. Mleko się rozlało, musiak kupiony, więc dałam mu szansę.
Marquês de Marialva Bruto jest wytrawnym winem musującym wytwarzanym metodą klasyczną. Zostało stworzone przez enologa Osvaldo Amado. Dojrzewało 9 miesięcy na osadzie. Jest to wino zdecydowanie nieskomplikowane oraz delikatne.
Ma piękny cytrynowy kolor oraz małe bąble. W aromacie wyczuć można zapach kwiatów charakterystyczny dla portugalskiego białego szczepu Arinto. Do tego dochodzą nuty bardziej zielonych owoców takich jak zielone jabłuszko czy niedojrzała gruszka. W smaku cechuje się wyrazistą kwasowością, dzięki czemu pojawiają się nuty cytrusowe. W finiszu można poczuć lekką goryczkę, która nie psuje ogólnie pozytywnego wrażenia jakie wywarło na mnie to wino. Jest ono dobrze zbalansowane i jak wspominałam wcześniej bardzo łatwe w odbiorze.
Użyte szczepy
Wino musujące Marquês de Marialva jest kupażem dwóch szczepów typowych dla regionu Bairrada. Mowa o białych odmianach Bical oraz Arinto.
Arinto jest odmianą dość wszechstronną i potrafi zaadaptować się na różnych typach gleby. Występuje na terenie całego kraju. Szczep ten wykorzystuje się przede wszystkim w kupażach. Idealnie nadaje się do produkcji win musujących, gdyż winogrona Arinto cechują się wysokim poziomem kwasowości. W winach pochodzących z tej odmiany można poczuć przede wszystkim nuty kwiatowe.
Bical jest typową białą odmianą występującą w apelacjach Bairrada oraz Dão. W tej drugiej często jest określany mianem „Borrado das moscas” (dosłownie Obsrany przez muchy). Bical jest szczepem, który produkuje wina o stosunkowo niskiej kwasowości. Dlatego też w połączeniu z Arinto nadaje się idealnie do produkcji win musujących. Wina stworzone z Bical są bardzo aromatyczne oraz orzeźwiające.
Serwowanie wina
Wytrawne wino musujące Marquês de Marialva będzie idealną opcją zarówno na lekkie dania, jak i desery. Producent na kontretykiecie wspomina, iż bardzo dobrze komponuje się z potrawami typowymi dla kuchni chińskiej lub indyjskiej. W przypadku dań pikantnych wina musujące bywają dobrą opcją na złagodzenie ostrego smaku. Oprócz tego możemy zaserwować powyższe wino musujące z daniami wegetariańskimi, rybami, owocami morza czy białym mięsem. A także z typowym dla regionu Bairrada pieczonym prosięciem. Oczywiście wino musujące sprawdzi się wspaniale z różnorodnymi deserami i ciastami.
W moim przypadku połączyłam wino musujące Marquês de Marialva z dorszem. Wybrałam jeden z portugalskich klasyków, jeśli chodzi o jego przygotowanie. Mowa o Bacalhau à Brás, czyli o małych kawałeczkach dorsza wymieszanych z chipsami typu batata palha.
Polecam, aby podawać powyższe wino musujące dobrze schłodzone. Idealną temperaturą byłoby 6°C. W czasie posiłku najlepiej użyć rękawa chłodzącego lub coolera, aby przez cały czas zachować niską temperaturę wina.
Adega de Cantanhede
Wina musujące marki Marquês de Marialva są produkowane przez firmę Adega de Cantanhede. Założona w 1954 roku zrzesza obecnie blisko 500 winogrodników. Położona w samym sercu apelacji Bairrada produkuje nie tylko wina musujące. W jej ofercie znajdziemy również wina spokojne białe, różowe, czerwone, aguardente, a także wina wzmacniane. Adega de Cantanhede produkuje około 40% win powstających w apelacji Bairrada. Można więc uznać ją za jednego z największych producentów w regionie.
Głównym winiarzem działającym w Adega de Cantanhede od 2011 roku jest Osvaldo Amado. W 2020 roku firma zdobyła tytuł najlepszej spółdzielni produkcyjno-handlowej w Portugalii w konkursie magazynu Vinho Grandes Escolhas.
Marka Marquês de Marialva wzięła natomiast swoją nazwę od tytułu szlacheckiego, który otrzymał mieszkaniec Cantanhede. Otóż król D. Afonso VI nagrodził António Luis de Meneses za odwagę wykazaną w czasie walk o niepodległość Portugalii w XVII wieku. Aby uczcić pamięć D. António, Adega de Cantanhede wypuściła więc markę noszącą tytuł szlachecki otrzymany przez niego od króla.

Marquês de Marialva Bruto Bical & Arinto
Cena: 7 euro
Zawartość alkoholu: 12,5%
Apelacja Bairrada,
Indicação Geográfica Beira Atlântico
Kilka zdań ode mnie
Region Bairrada, tak jak wspomniałam na początku artykułu, słynie z pieczonego prosiaka. Czasami mieszkańcy Porto w weekendy specjalnie pokonują około 100 km, aby spróbować tej potrawy. A najlepiej, kiedy uda im się zorganizować degustację wina musującego z leitãozinho assado.
Mnie kilka lat temu wpadła w ucho piosenka krążąca po YouTube. Nazywa się „É Bairrada”, czyli „To Bairrada”. Posłuchajcie jej, bo choć nic nie wnosi, to wpada w ucho. Jej autorem jest João Moreira znany szerszej publiczności jako twórca kultowej postaci Bruno Aleixo.
Jeśli interesują Cię portugalskie wina musujące to zajrzyj koniecznie do artykułu o espumante Cabriz z regionu Dão i Terras do Demo z apelacji Távora-Varosa.
Źródła:
Różni autorzy (2014), Manual técnico de vinhos, Turismo de Portugal
Adega de Cantanhede, https://www.cantanhede.com/
Clube dos Vinhos Portugueses, Regiões Vitivinícolas Portuguesas – Bairrada: IG Beira Atlântico e DOC Bairrada, https://www.clubevinhosportugueses.pt/vinhos/regioes/bairrada/regioes-vitivinicolas-portuguesas-bairrada-ig-beira-atlantico-e-doc-bairrada/