Távora-Varosa, kraina winem musującym płynąca

Portugalia niezaprzeczalnie jest krajem winiarskim, gdyż wspaniałe wina są produkowane od Minho aż po samo Algarve. Na północy wytwarza się nie tylko słynne Porto oraz wina spokojne w Dolinie Douro czy Vinho Verde w Minho. Znajdziecie tu też wyśmienite wina musujące, które w Portugalii określa się mianem espumante. Dziś zabiorę Was do małego regionu winiarskiego, który znajduje się na terenie Północnej Portugalii. Przed Wami Távora-Varosa, raj dla smakoszy musiaków.

Gdzie leży region winiarski Távora-Varosa?

Jeśli popatrzymy na mapę regionów winiarskich w Portugalii, możemy mieć trudność z dostrzeżeniem tego małego regionu. Znajduje się on bowiem między dwoma słynniejszymi apelacjami, którymi są Dolina Douro oraz Dão e Lafões.

Źródło mapy: https://www.clubevinhosportugueses.pt

Távora-Varosa wzięła swoją nazwę od dwóch rzek, które są lewobrzeżnymi dopływami Douro. W ich dorzeczach znajdują się winnice, które od XVII wieku produkują jedne z najlepszych win musujących w Portugalii.

Region Távora-Varosa obejmuje swoją powierzchnią powiaty Moimenta da Beira, Sernacelhe oraz kilka gmin należących do Penedono, São João da Pesqueira, Tabuaço (Távora), a także powiat Tarouca wraz z niektórymi gminam należącymi do Lamego i Armamar (Varosa).

Ziemie Cystersów

Tak jak to często bywa w świecie winiarskim produkcję wina w regionie Távora-Varosa zawdzięczać można zakonnikom. Na ziemiach, które obejmuje apelacja już w XII wieku osiedlili się Cystersi. Klasztor Św. Jana w Tarouca był jednym z pierwszych założonych przez Zakon Cystersów na Półwyspie Iberyjskim.

Klasztor Cystersów w Salzedas

Zakon ten kierował się regułą benedyktyńską, której myślą przewodnią było „Ora et Labora” czyli „Módl się i pracuj”. Cystersi zajmowali się głównie rolnictwem, a ci w okolicach Tarouca wsławili się szczególnie w wykorzytstaniu zasobów hydrologicznych dostępnych na tych terenach. Stąd też rozpoczęli uprawę winorośli, a od 1678 roku zaczęli produkować wina musujące, które do dnia dzisiejszego stanowią główny obiekt produkcji apelacji Távora-Varosa.

W porównaniu z apelacją Doliny Douro (1756) Távora-Varosa została ustanowiona stosunkowo niedawno, bo dopiero w 1989. Jednak był to pierwszy region apelacyjny produkujący wina musujące w Portugalii. Obecnie obejmuje on swoim zasięgiem teren 3 100ha winorośli, a także zrzesza około 1700 winiarzy.

Warunki klimatyczno-geologiczne

Większość winnic w regionie Távora-Varosa położona jest na wysokości około 550 m n.p.m. Bliskość Doliny Douro sprawia, że tutaj również możemy mówić o podobnym mikroklimacie jak w najsłynniejszym portugalskim regionie winiarskim. W Távora-Varosa panują srogie zimy, w których temperatury nocą spadają poniżej zera oraz upalne i suche lata, typowe dla klimatu kontynentalnego.

Podłoże jest natomiast mieszanką granitu, gliny oraz piasku. Nie ma również zdolności do magazynowania wody. Co więcej, jest ubogie w materię organiczną, ale bogate w potas oraz fosfor.

Dzięki uwarunkwaniom klimatyczno-geologicznym wina musujące produkowane w tej apelacji są eleganckie oraz bardzo orzeźwiające, gdyż cechuje je wyważona kwasowość.

Szczepy używane w apelacji

Głównym organem kontrolującym apelację Távora-Varosa jest Comissão Vitivinícola Regional (CVR) Távora-Varosa. Według jej zaleceń do produkcji win musujących w tej apelacji używane są zarówno szczepy portugalskie, jak i zagraniczne.

Wśród białych winogron znajdziemy słynne Chardonnay oraz Pinot Blanc (Pinot Branco), a także portugalskie Bical, Cerceal, Dona Branca, Fernão Pires, Folgasão, Gouveio, Malvasia Fina czy Malvasia Rei.

W przypadku czerwonych winogron zdecydowanie dominuje Pinot Noir (występujący tu pod nazwą Pinot Tinto). W kupażach towarzyszą mu szczepy takie jak Touriga Nacional, Touriga Francesa (lub Franca), Alvarelhão, Aragonês (inaczej Tinta Roriz), Tinta da Barca oraz Tinta Barroca.

Wina produkowane w apelacji Távora-Varosa

Choć apelacja Távora-Varosa słynie przede wszystkim z produkcji espumante, czyli win musujących, znajdziemy tu również bardzo dobre wina spokojne. Białe, różowe oraz czerwone. Na północy regionu, który graniczy z Doliną Douro popularność zyskały głównie wina czerwone, jednak bez wątpienia królują tu wina białe o dobrej kwasowości i wysokiej jakości.

Do najpopularniejszych marek produkujących wina w tej apelacji należą Murganheira, Raposeira, Terras do Demo oraz Aquilinu´s. Znaleźć można również winiarzy wytwarzających wina w małych ilościach, które można zakupić jedynie w ich winnicach.